خوانش هنر تیموری بر مبنای اندیشه‌های سهروردی - مطالعه‌ای بر نقش‌مایه‌های هندسی مسجد گوهرشاد

نویسندگان

  • روزبهانی, رویا
  • فهیمی‎فر, اصغر
چکیده مقاله:

A work of art is the souvenir of the artist's journey through the immaterial world of realities and intuition. The language of this art is a language of secrets. This enables the artist to establish a link between the innermost and outermost essence of existence. Decorative motifs are the intersection of art and mystical thought. Many Islamic concepts are mixed with geometry and because of this structural similarity in patterns of evolution, play an important role. In decorative architecture, every motif has a value beyond its formal value derived from culture as it represents the beliefs and ambitions of the people continued from generation to generation. On the one hand, architectural ornaments focus the viewer’s mind on the formal beauty of motifs and the function of spaces, the walls of which hold the motifs, and, on the other hand, the ornaments drew the viewer’ eyes to the realm of cultural and religious secrets hidden in the meanings of the motifs. One is able to understand the minds and thoughts of architects and thus the culture, worldviews, and ambitions of the people by understanding the symbolic meanings of the motifs and tracing their origins in decorative architecture. In Islamic art, geometric motifs are so important that it is necessary to find the key to discover the connections and patterns in such motifs. In Islamic philosophy and mysticism, light is considered as manifestation of divine harmony with a pivotal position. For this reasons, the Iranian Muslim scholars have paid special attention to light. Suhrawardi was a leading Muslim philosopher and scholar during the 12th century and the founder of illuminationism, also known as Shaykh al-Ishraq (Master of Illumination). In illuminationism as a discussing-tasting philosophy, light plays a central role. Illuminationism was a great revolution in Persian-Islamic philosophy as compared to the conventional philosophies, which were merely discussing, existence-based in nature. His idea that light operates at all levels and hierarchies of reality, which developed from his Philosophy of Illumination, and a major teaching of the School of Ibn Arabi, i.e. the Five Divine Presences referring to the five domains in which the God exercises its influence in a global fashion, both established a subtle mystical-discursive worldview in the Muslim world that has significantly influenced the arts and become a source and reference for many artistic and mystical illuminations with its solid mystical and aesthetic foundations. Light has been used as a symbol in various forms in Persian-Islamic arts, and Muslim artists have widely utilized the symbol, especially in the period when illuminationist thoughts began to spread in Persian culture during the Timurid and Safavid periods. The Timurid Empire (1370-1507) was an Islamic empire. Shahrukh, the son and successor of Timur (Reign, 1405–1447), trusted sharia, tariqa, and Sufi scholars, and he was highly devoted to Sufism in particular. Many historians have mentioned this in the historical books focusing on the Timurid and Safavid periods. There has always existed a close relationship between mystics, Sufis, and artists. The Persian-Islamic architecture, especially ornamented architecture, carries high spiritual and mystical values as a means of expression for epistemological meaning and definitions. Philosophical and mystical concepts such as light and the world of immaterial lights were widely and highly regarded by Shaykh al-Ishraq  and other Islamic scholars. The present study thus aimed to present a proper explanation of the phenomenon of light in the Philosophy of Illumination from the perspective of Suhrawardi as the founder of the ontology of this phenomenon. The explanation is provided to analyze what has manifested based on such views in the decorative elements of Persian architecture as geometric motifs on tile work of the Timurid period with an aesthetic and symbolistic approach to indicate that the existing motifs in the tile work is a sign of the philosophical and mystical concepts, in particular those of Shaykh al-Ishraq . Such an approach is also adopted to prove that the motifs are manifestations of the world of immaterial lights that Suhrawardi proved with rational and theoretical explanations according to that he then described other phenomena. The present study is based on the assumption that the origins and bases of the Timurid motifs lie in its geometry with circular and radial patterns, which have its roots in mysticism. Reviewing geometry designs of the Timurid period shows abundant use of a particular type of grid device which is based on a network of radial coordinate, lead to the emergence of specific geometric shapes including motifs of Shamse and stars. This study seeks to answer the basic questions which are why the Timorese system designers considered the radial system preferred and use it as a completely new resource for the various forms used. Can preference and use these designs be appropriate with mystical thoughts common among artists of this period, and that the radial motifs can be analyzed by votes Suhrawardi. In this research, the research method is descriptive-historical and analyzing qualitative information and data collection is based on documents method. The results of this research show that the selection and applying of geometric shapes with radial infrastructure in decorating and patterns of the Timurid are not random and such other components of the Islamic era of art is particularly important in principles. Designing and selecting of these designs can be explained by the concepts of light which is the core of philosophy of illumination and of the most important concepts in Islamic mysticism, as the expression of truth and light and divine manifestations attributed. Symbolic addressing of light and its central position in the pillar and foundation of these motifs can be seen very well. It creates diverse compositions, published and nurturer which begins with unity, moves by manifestation and again returns to unity and that the light attributes and its always presence is in these motifs. Skillful combination of geometric designs with arabesque designs also deserves attention and Corresponds with the interpretation of Suhrawardi from the Noor verse. The motifs and patterns found in Persian architectural works of art were generally built on strong intellectual foundations. Such elements have been the result of an architectural evolution over time and have not emerged out of nothing all at once. Although the history of the motifs with radial patterns began long before the Timurid period, such features were certainly common in architectural works and buildings dating from that period when the mystical views of Shaykh al-Ishraq prevailed in Iran.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی مضمون کتیبه‌های مسجد گوهرشاد و مبانی اعتقادی شیعه در دورۀ تیموری و صفوی

کتیبه‌ها به‌عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست‌های مذهبی حکومت‌ها بر مردم به شمار می‌روند و، به‌لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده‌ها و اندیشه‌های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به‌عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی‌اسلامی از تزیینات و کتیبه‌های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره‌های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته‌...

متن کامل

بازخوانی نحوۀ بروز زنانگی در معماری دورۀ تیموری با تمرکز بر مؤلفه‏ های بصری (نمونۀ موردی؛ مسجد گوهرشاد مشهد)

زنان، به گواهی تاریخ، هرگاه فرصت یافته‏اند شایستگی‏های خویش را در حوزه‏های فرهنگی، هنری و معماری به نمایش گذاشته‏اند. زنانِ بانی، به‏ویژه در دورة تیموری، در ایجاد و گسترش تزئینات و موتیف‏های مرتبط با مفاهیم زنانه نقش پررنگی داشته‏اند. هدف اصلی این پژوهش بازنمایی و خوانشی از معماری ایرانی‏ـ اسلامی براساس مؤلفه‏های بصری جنسیت و با محوریت زنانگی در معماری است. بنابراین، به منظور نزدیک‏شدن به اهداف ...

متن کامل

بررسی تطبیقی مضمون کتیبه های مسجد گوهرشاد و مبانی اعتقادی شیعه در دورۀ تیموری و صفوی

کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست های مذهبی حکومت ها بر مردم به شمار می روند و، به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته ...

متن کامل

بررسی پایه کار (گرید) در دو کتیبه بنّایی از مسجد گوهرشاد و کاربرد آن در طراحی حروف

هنر خوشنویسی در طول تاریخ وابستگی چشمگیری به فرهنگ یک ملت داشته است. خوشنویـــسی یک هنر ملی محســـوب می‌شود. خط بنّایی نوعی خط کوفی زاویه‌دار به شمار می‌رود که بر اساس خانه‌های شطرنجی طراحی شده و از ترسیم اشکال هندسی مانند مربع، مستطیل، خطوط موازی ایجاد می‌گردد. این نوع خط در بناها و مساجد به خصوص دوره تیموری از جمله مسجد گوهرشاد دیده می‌شود. پژوهش‌های زیادی در رابطه با خط بنّایی صورت گرفته، اما ...

متن کامل

بررسی تطبیقی نقوش تزیینی مسجد گوهرشاد مشهد و مسجد گوهرشاد هرات

دوره تیموریان یکی از دوره های مهم در تاریخ تمدن اسلامی است. این دوره به صورت جدی از زمان سلطنت شاهرخ میرزا تیموری آغاز گردید و تا انتهای حاکمیت سلاطین این خاندان در خراسان و با مرکزیت هرات دوام پیدا میکند. در این دوران همسر شایسته شاهرخ میرزا، گوهرشاد خاتون دستور ساخت مسجدی در ایران و در کنار بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) را به قوام الدین، معمار چیره دست خراسان بزرگ داد و پس از تماشای شکوه و جلال ...

خوانش تحلیلی نفثة‌المصدور بر مبنای تاریخ‌گرایی نو

نفثة‌المصدور از مهم‌ترین کتاب‌های تاریخ ادبیات ایران است که مرز بین تاریخ و ادبیات را به هم نزدیک کرده است. نزدیکی تاریخ و ادبیات یکی از پایه‌های اساسی تاریخ‌گرایی نو به شمار می‌رود. در این رویکرد، تاریخ، به‌منزلة متن روایی، تفسیرها و تأویل‌های نهفته‌ای دارد که کمک می‌کند متن در محدودة انسداد و فروبستگی قطعیت برساخته نماند. شیوة زیدری نسوی در نگارش رنجنامة نفثة‌المصدور گفت‌وگو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 4

صفحات  35- 54

تاریخ انتشار 2018-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023